Το ζήτημα των υψηλών τιμών ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και ειδικότερα στην Ελλάδα βρέθηκε στο επίκεντρο της απάντησης του Ευρωπαίου Επιτρόπου Ενέργειας, Νταν Γιόργκενσεν, σε ερώτηση του Έλληνα ευρωβουλευτή Γιώργου Αυτιά. Ο Έλληνας πολιτικός, εκπροσωπώντας τη Νέα Δημοκρατία, έθεσε με έμφαση την ανάγκη για άμεση παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, χαρακτηρίζοντας τις τιμές ρεύματος «αδικαιολόγητα υψηλές».
Η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Σύμφωνα με την απάντηση του Γιόργκενσεν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει τη σημασία της οικονομικά προσιτής ενέργειας, τόσο για την ευημερία των πολιτών όσο και για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Ο Επίτροπος τόνισε ότι η Κομισιόν αξιολογεί τα αίτια των αυξημένων τιμών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, αναπτύσσοντας διμερείς συνεργασίες με τα κράτη-μέλη για την εξεύρεση κατάλληλων εργαλείων αντιμετώπισης.
Αυτά τα εργαλεία περιλαμβάνουν:
- Μείωση της ζήτησης κατά τις κρίσιμες ώρες,
- Αύξηση της διασυνοριακής δυναμικότητας,
- Προστασία των καταναλωτών από τις επιπτώσεις των τιμών,
- Χρήση ευέλικτων λύσεων χωρίς ορυκτά καύσιμα.
Υποστήριξη μέσω διασυνδέσεων και χρηματοδότησης
Ο Επίτροπος υπογράμμισε τη σημασία της αποδοτικής χρήσης των υφιστάμενων ενεργειακών διασυνδέσεων μεταξύ Νοτιοανατολικής και υπόλοιπης Ευρώπης, αναφέροντας χαρακτηριστικά τη νέα ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Βουλγαρίας, η οποία τέθηκε σε λειτουργία το 2023. Επισήμανε, επίσης, ότι χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως ο Μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη», συνεχίζουν να υποστηρίζουν διασυνοριακά έργα κοινού ενδιαφέροντος.
Το σχέδιο δράσης για την οικονομικά προσιτή ενέργεια
Η Επιτροπή σχεδιάζει να εγκρίνει μέσα στις πρώτες 100 ημέρες της θητείας της ένα φιλόδοξο σχέδιο δράσης για την καθαρή βιομηχανία και την οικονομική προσιτότητα της ενέργειας. Στο πλαίσιο αυτό, δεσμεύεται να στηρίξει τα κράτη-μέλη στον σχεδιασμό και την υλοποίηση μέτρων που θα ανακουφίσουν τους πολίτες και θα προωθήσουν την ενεργειακή μετάβαση.
Η σημασία της απάντησης
Η απάντηση του Γιόργκενσεν υπογραμμίζει τη δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να στηρίξει τα κράτη-μέλη στην αντιμετώπιση των υψηλών τιμών ενέργειας, με έμφαση στη συνεργασία, την καινοτομία και τη χρηματοδότηση έργων υποδομής. Το αποτέλεσμα αυτών των πολιτικών μέτρων μένει να φανεί στις επόμενες κρίσιμες περιόδους.
Το κείμενο της απάντησης του επιτρόπου προς τον Γιώργο Αυτιά, όπως κοινοποιείται με την ανακοίνωση, έχει ως εξής:
«Το ζήτημα των τιμών της ενέργειας είναι κρίσιμο τόσο για την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων όσο και για την ευημερία των πολιτών.
Η (Ευρωπαϊκή) Επιτροπή αξιολογεί τα βαθύτερα αίτια των υψηλών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και έχει αναπτύξει διμερή συνεργασία με τα αντίστοιχα κράτη-μέλη.
Η Επιτροπή βρίσκεται σε συνεχείς συζητήσεις με τα κράτη-μέλη για να στηρίξει την εφαρμογή κατάλληλων εργαλείων για την αντιμετώπιση των εξάρσεων των τιμών, χωρίς να παρεμβαίνει στην ορθή λειτουργία των αγορών χονδρικής και στις αναγκαίες επενδύσεις που απαιτούνται για την ενεργειακή μετάβαση.
Αυτά τα εργαλεία περιλαμβάνουν την κινητοποίηση ευελιξίας χωρίς ορυκτά καύσιμα, τη μείωση της ζήτησης κατά τη διάρκεια κρίσιμων ωρών, την αύξηση της διασυνοριακής δυναμικότητας και την προστασία των καταναλωτών.
Οι υφιστάμενοι κανόνες της εσωτερικής αγοράς επιτρέπουν στα κράτη-μέλη να θεσπίζουν όλα αυτά τα μέτρα και η Επιτροπή δεσμεύεται να στηρίξει τα κράτη-μέλη στον σχεδιασμό τους.
Η Επιτροπή υπογραμμίζει επίσης τη σημασία της αποδοτικής χρήσης των υφιστάμενων διασυνδέσεων μεταξύ της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της υπόλοιπης Ευρώπης και συνεργάζεται με ορισμένα κράτη-μέλη για να στηρίξει τη μεγιστοποίηση της χρήσης των υφιστάμενων διασυνδέσεων.
Η χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδίως από τον Μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» για την ενέργεια, διατίθεται για διασυνοριακά έργα κοινού ενδιαφέροντος.
Ας αναφερθεί ότι ο μηχανισμός έχει παράσχει χρηματοδότηση για την ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας, η οποία τέθηκε σε λειτουργία το 2023.
