42 χρόνια χωρίς τον άνθρωπο που έκανε τον Θρύλο αυτοκρατορία εντός κι εκτός γηπέδων
Στις 6 Αυγούστου του 1983, έσβησε μια από τις πλέον επιδραστικές μορφές που ανέδειξε ποτέ η Ελλάδα. Ο Νίκος Γουλανδρής, εφοπλιστής, συλλέκτης τέχνης, πολιτιστικός οραματιστής, αλλά πάνω απ’ όλα Ολυμπιακός, έφυγε σε ηλικία 70 ετών από τη ζωή, στο Μayor Clinic της Φιλαδέλφειας, αφήνοντας πίσω του ένα έργο που δεν μπορεί να μετρηθεί με απλούς αριθμούς.
Ένας Ολυμπιακός… καρδιάς
Ο ίδιος είχε δηλώσει κάποτε:
«Η μεγαλύτερη χαρά της ζωής μου ήταν όταν, σε ηλικία 13 ετών, έγινα Ολυμπιακός. Και η πιο μεγάλη λύπη μου θα είναι όταν θα πεθάνω και δεν θα μπορώ να βλέπω την αγαπημένη μου ομάδα».
Αυτή η ατάκα δεν ήταν απλώς ποδοσφαιρική συγκίνηση. Ήταν η ζωή του. Και ο Ολυμπιακός, χάρη στη δική του οραματική ηγεσία, πέρασε στη χρυσή εποχή του.
Από γενικός αρχηγός, Πρόεδρος της νέας δυναστείας
Το 1970, ο Γουλανδρής ανέλαβε γενικός αρχηγός. Μέχρι τις 24 Δεκεμβρίου 1971, όταν και έγινε Πρόεδρος, είχε ήδη επενδύσει εκατομμύρια δραχμές στην ομάδα. Στη διάρκεια της προεδρίας του:
- Ήρθαν αστέρες όπως ο Μίλτον Βιέρα (πρώτος παίκτης στην Ελλάδα με συμμετοχή σε Μουντιάλ).
- Επέστρεψαν Έλληνες της διασποράς, όπως Υβ Τριαντάφυλλος και Ρομαίν Αργυρούδη.
- Απέκτησε ο Ολυμπιακός μεγάλα ταλέντα: Δαβουρλής, Δεληκάρης, Κρητικόπουλος, Λοσάντα.
Όλα αυτά, χωρίς οικονομικές σκοπιμότητες. Όχι για να «πουλήσει» παίκτες, αλλά για να χτίσει τον Θρύλο που όλοι θα σέβονται.
Περισσότερα από 120 εκατομμύρια δραχμές επένδυσε προσωπικά. Σε μια εποχή που αυτά τα χρήματα ισοδυναμούσαν με μικρό κρατικό προϋπολογισμό.
Από δεξαμενόπλοιο… σε σπίτι στο Βόλο
Χαρακτηριστική είναι η ιστορία με τον Βασίλη Μποτίνο, τον σκόρερ σε ντέρμπι με τον Παναθηναϊκό. Ο Γουλανδρής ενθουσιασμένος τού πρότεινε να του χαρίσει ένα… τάνκερ! Ο παίκτης αρνήθηκε και ζήτησε ένα μικρό σπίτι στον Βόλο. Ο πρόεδρος δεν το σκέφτηκε δεύτερη φορά: του το αγόρασε.
👉 Δεν ήταν τα λεφτά. Ήταν το πάθος. Ήταν η αξία της πράξης.
Η ναυτιλία της Ελλάδας άλλαξε πορεία με τους Γουλανδρήδες
Η οικογένεια του Νίκου Γουλανδρή πρωτοστάτησε στην ελληνική ναυτιλία. Από το 1928 και μετά, η Goulandris Bros και στη συνέχεια η «Κληρονόμοι Πέτρου Ι. Γουλανδρή» έγιναν ο δεύτερος μεγαλύτερος στόλος στον κόσμο, μετά την οικογένεια Κουλουκουντή.
Ο ίδιος ο Νίκος, μαζί με τον δίδυμο αδερφό του Βασίλη, δημιούργησαν μια από τις πιο σύγχρονες ναυτιλιακές εταιρείες με πλοία που διέσχιζαν όλους τους ωκεανούς. Ήταν οι Έλληνες που διαμόρφωσαν τον διεθνή χάρτη της ναυτιλίας, δίπλα στους Ωνάση και Νιάρχο.
Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης: Η κληρονομιά που μένει
Μαζί με τη σύζυγό του, Ντόλλυ Γουλανδρή, άρχισαν να συλλέγουν αρχαιότητες από τις Κυκλάδες, με σκοπό να τις σώσουν από την παράνομη διακίνηση.
Το 1985, μετά τον θάνατό του, ιδρύθηκε το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στην Αθήνα. Το όραμά τους έζησε και έμεινε ως παγκόσμιο σύμβολο του Ελληνισμού και της τέχνης.
Ο Ανδριώτης που δεν ξέχασε ποτέ τον τόπο του
Καλοκαίρια στην Άνδρο. Η πατρική οικία στο νησί. Το Ρευματονήσι μεταξύ Πάρου και Αντιπάρου. Ο Γουλανδρής δεν ήταν κοσμικός. Ήταν Έλληνας με ουσία. Ένα σπάνιο παράδειγμα πατριώτη, προστάτη της τέχνης και ευεργέτη του ελληνικού αθλητισμού.
42 χρόνια μετά: Ποιος θα τον ξεχάσει;
Ούτε ο Ολυμπιακός τον ξέχασε.
Ούτε το ελληνικό ποδόσφαιρο.
Ούτε η Άνδρος.
Ούτε οι Κυκλάδες.
Ούτε η ναυτιλία.
Γιατί μερικοί άνθρωποι δεν κάνουν απλώς “έργο”. Δημιουργούν κληρονομιά.
